نخستین جنگهای داخلی میان مسلمانان را می‌توان به دوره حکومت و ولایت ظاهری حضرت علی(ع) منتسب کرد. برای تبیین عوامل این جنگ‌ها، کشف مقدمات، اختلافات پیش‌ازاین دوران و همچنین پی بردن به روحیات،خلقیات، بینش، نگرش، نیت‌ها و اهداف مخالفان ضروری است. مسئله اصلی این پژوهش چگونگی نزول آرمان‌های جامعه نبوی به‌سوی امیال دنیوی و اموی است. به نظر می‌رسد، رفاه‌زدگی و جهل دو سوی اصلی این نمودار هستند. هدف از این پژوهش بازیابی علت‌های روی دادن جنگهای داخلی میان مسلمانان است. ازآنجاکه جامعه اسلامی نتوانست اتحاد عصر نبوی را حفظ کند و مجرای اختلاف بین مسلمانان را باز گذاشت، بررسی علت‌ها و ریشه‌ها، دارای اهمیت بسیار است. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی به ریشه‌های روی دادن جنگ‌ها توجه نموده و ازآنجاکه نگاهی جامع به گروه‌های مخالف حضرت علی(ع) و عوامل سه جنگ معروف دوره حکومت ایشان داشته، اثری دارای نوآوری است.
ابتدای صفحه