1
دانشآموخته سطح چهار حوزه علمیه خراسان و عضو گروه علمی تاریخ و سیره مدرسه تخصصی قرآن و عترت
2
دانشپژوه سطح سه رشته تاریخ و سیره اهل بیت، مدرسه تخصّصی قرآن و عترت مشهد
چکیده
جانشینی پیامبر(صل الله علیه و آله)یکی از موضوعات مهم در تاریخ صدر اسلام است. پس از مرگ خلیفهی دوم، شورایی شش نفره برای تعیین جانشین وی تشکیل شد که ریشه در دستور و برنامهریزی او داشت. با در نظر گرفتن نگاه قبیلهای در چینش اعضای شورا و دادن امتیاز خاص به عبدالرحمن بنعوف، همچنین پیشبینی دقیق توسط امام علی(علیه السلام) از نتیجهی شورا و تصریح به عدم انتخاب ایشان به عنوان خلیفهی بعدی، سؤالی جدی مطرح میشود که علل حضور امام(علیه السلام) در شورا چیست و چرا عمر دستور تشکیل چنین جلسهای را داد؟ بر اساس منابع کهن، بهنظر میرسد دلیل تشکیل شورایی با نتیجهی از پیش تعیین شده، عدم انتخاب فرد مورد نظر عمر توسط اجماع مردم و فراهم نبودن شرایط انتخاب عثمان توسط شخص خلیفه بوده است. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته، برخی از علل حضور امام(علیه السلام) در این جمع، عدم تفرقه بین مسلمانان، تکذیب نقل قول خلیفه دوم از پیامبر(صل الله علیه و آله)، تهدید به قتل و همچنین امکان از بین رفتن فرصت خلافت برای حضرت در آینده دانسته شده است.